เมื่อกล่าวถึงนครนิวยอร์ก สัญลักษณ์หนึ่งที่คนมักจะคิดถึงเป็นลำดับต้น ๆ คือ อนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพ หรือ Statue of Liberty Enlightening the World ซึ่งเป็นรูปปั้นทองแดงบริสุทธิ์ของสตรีสาว มีความสูง 305 ฟุต 1 นิ้ว หรือ 93 เมตร ในรูปแบบศิลปะนีโอคลาสสิก ยืนเด่นเป็นสง่าบนเกาะ Liberty Island (ชื่อเดิมเกาะ Bedloe) ท่าเรือนิวยอร์ก กลางแม่น้ำฮัดสัน หากมาเยือนนิวยอร์ก แล้วไม่ได้เยือนอนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพ ก็ถือว่ามาไม่ถึง
แต่เอ๊ะ ไหนบอกว่าเป็นรูปปั้นทองแดง ทำไมเทพีกลับมีสีเขียวอมฟ้าอย่างที่เห็นกันจนชินตา คำตอบทางวิทยาศาสตร์คือ เพราะรูปปั้นยืนอยู่กลางน้ำล้อมรอบ ทำให้เกิดปฏิกิริยา oxidation กอปรกับมลพิษทางอากาศ ที่เป็นกรดกำมะถันสะสมมาเป็นเวลาร้อยกว่าปี ทำให้สีทองแดงของรูปปั้นค่อย ๆ เปลี่ยนสีไปเรื่อย ๆ จนมาเป็นสีปัจจุบันซึ่งสวยแปลกตาไปอีกแบบ
ความงามที่มีความหมาย
ในส่วนรายละเอียด ตัวองค์เทพีนุ่งห่มภูษาสไตล์โรมัน ใบหน้านิ่ง ริมฝีปากเม้มสนิท มือขวาถือคบเพลิงเหนือศีรษะที่สวมมงกุฎ 7 ยอดที่แสดงถึงทวีปทั้งเจ็ด (เอเชีย แอฟริกา อเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ แอนตาร์กติกา ยุโรป และออสเตรเลีย) มือซ้ายถือคำประกาศอิสรภาพของสหรัฐอเมริกาที่สลักคำว่า JULY IV MDCCLXXVI (4 ก.ค. ค.ศ. 1776) มีเศษโซ่ตรวนที่ขาดสะบั้นที่ข้อเท้าข้างหนึ่งซึ่งนิ้วเท้าฉีกขาด ทำให้มีอิสระที่จะก้าวเดินอย่างเสรี เปรียบเสมือนการต้อนรับผู้ประสงค์จะเริ่มต้นชีวิตใหม่และพ้นจากความเป็นทาส นอกจากนี้ ฐานของอนุสาวรีย์ยังจารึกโคลง Sonnet (โคลง 14 บรรทัดที่มีรูปแบบการสัมผัสตายตัว) ของ Ms. Emma Lazarus กวีสาวชาวอเมริกัน ซึ่งมีเนื้อหาต้อนรับผู้อพยพที่เลือกเข้ามาตั้งถิ่นฐานในสหรัฐฯ ทั้งนี้ ภายในตัวรูปปั้น มีบันไดวนจำนวน 356 ขั้น หน้าต่างจำนวน 25 บาน และระเบียงที่อยู่รอบคบเพลิง ที่สามารถชมวิวด้านบนได้ อย่างไรก็ดี ปัจจุบัน ผู้เยี่ยมชมไม่สามารถขึ้นไปยังจุดดังกล่าวได้เนื่องจากเหตุผลด้านความปลอดภัย
เธอเป็นใคร มาจากไหน ทำไมถึงมาอยู่เกาะกลางน้ำ
ต้นกำเนิดของเทพีผู้นี้มาจากฝรั่งเศสถิ่นสาวงาม ริเริ่มจากความตั้งใจของนาย Edouard de Laboulaye นักกฎหมายชาวฝรั่งเศสที่ต้องการจะให้ของขวัญเพื่อตอกย้ำมิตรภาพและความช่วยเหลือที่ฝรั่งเศสให้กับสหรัฐฯ ในช่วงสงครามประกาศอิสรภาพและสงครามกลางเมือง รวมทั้งความสัมพันธ์อันดีของประชาชนทั้งสองประเทศ
ต่อมา ความประสงค์ของนาย Laboulaye เป็นจริง องค์เทพีได้รับการออกแบบโดยนาย Frederic Auguste Bartholdi ประติมากรชื่อดังซึ่งใช้ Lady Charlotte Bartholdi มารดาของตนเป็นต้นแบบใบหน้า และขึ้นรูปโครงเหล็กโดยนาย Gustave Eiffel หรือเจ้าของผลงานหอไอเฟลอันเลื่องชื่อที่เป็นแลนด์มาร์คสำคัญในกรุงปารีสนั่นเอง เพื่อมอบให้เป็นของขวัญต่อประชาชนสหรัฐฯ จากประชาชนฝรั่งเศส ในโอกาสเฉลิมฉลองครบรอบ 110 ปีของการเป็นอิสระและเสรีภาพของสหรัฐฯ จากสหราชอาณาจักร
รูปภาพ : บ้านเกิดของ Frederic Auguste Bartholdi ที่เมือง Colmar ประเทศฝรั่งเศส
อย่างไรก็ดี การสร้างรูปปั้นขนาดใหญ่ไม่ใช่เรื่องง่ายและมีต้นทุนสูงในการขนส่ง ทำให้ต้องระดมทุนบริจาคจากทั้งในสหรัฐฯ และฝรั่งเศสมาช่วยค่าใช้จ่าย มีการสร้างรูปปั้นจำลองสลักชื่อเพื่อหารายได้อีกทางหนึ่งด้วย รวมถึงการที่นาย Joseph Pulitzer เจ้าของธุรกิจหนังสือพิมพ์ได้ช่วยลงบทความต่อเนื่องเพื่อปลุกใจคนอเมริกันให้ความสำคัญของอนุสาวรีย์เสรีภาพที่ต้องสร้างให้ได้ในสหรัฐฯ อย่างสมศักดิ์ศรี ทำให้ได้เงินบริจาคมากไม่ใช่น้อยทีเดียว
ในที่สุด เมื่อวันที่ 4 ก.ค. ค.ศ. 1886 อนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพได้ยืนตระหง่านเหนือถนนในกรุงปารีส โดยรัฐบาลฝรั่งเศสได้ทำพิธีมอบให้กับเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำฝรั่งเศส หลังจากนั้น โดยที่แท่นยืนไม่พอดีกับเรือทำให้ไม่สามารถรักษาสมดุลการทรงตัว อนุสาวรีย์ได้ถูกการแยกชิ้นส่วนรวม 350 ชิ้นเพื่อขนส่งทางเรือจากฝรั่งเศสมาประกอบใหม่ที่สหรัฐฯ ใช้เวลารวม 4 เดือน
การส่งมอบอย่างเป็นทางการมีขึ้นเมื่อวันที่ 28 ต.ค. ค.ศ. 1886 หรือเมื่อประมาณ 134 ปีที่ผ่านมา มีประธานาธิบดี Grover Cleveland เป็นประธานในพิธี มีการเดินพาเหรดคึกคัก คาดว่ามีผู้เข้าร่วมเหตุการณ์ประวัติศาสตร์นี้เกือบล้านคน (เกร็ดอีกเรื่องคือ นาย Cleveland เคยเป็นผู้ว่าการรัฐนิวยอร์ก และคัดค้านการออก พ.ร.บ. เพื่อให้เงินสนับสนุนโครงการเทพีเสรีภาพ จำนวน 50,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ เมื่อปี ค.ศ. 1884 แต่กลับต้องเป็นคนมารับมอบเสียเอง)
เมื่อปี ค.ศ. 1986 อนุสาวรีย์ซึ่งมีอายุครบ 100 ปี ได้รับการบูรณะปฎิสังขรณ์ครั้งใหญ่ โดยการเปลี่ยนหลัก ๆ ได้แก่ โครงเหล็กทั้งหมดของอนุสาวรีย์เพื่อเสริมความแข็งแรงทนทานยิ่งขึ้น รวมถึงการเปลี่ยนแผ่นผิวภายนอกบางชิ้นที่ชำรุด
ปัจจุบัน มีการเลียนแบบการก่อสร้างเทพีเสรีภาพทั่วโลกราว 100 แห่ง โดยที่งามโดดเด่นและความเก่าแก่พอกันกับนครนิวยอร์กคือ ที่กรุงปารีส มีความสูง 11.5 เมตร
รูปภาพ : เทพีเสรีภาพที่ทางเข้าเมือง Colmar บ้านเกิดของ Frederic Auguste Bartholdi
เทพีกับคุณค่าที่คู่ควร
เมื่อปี ค.ศ. 1924 ประธานาธิบดี Calvin Coolidge (อดีตผู้ว่าการรัฐแมสซาชูเซตส์ เกิดที่รัฐเวอร์มอนต์) ได้ประกาศให้อนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพเป็นอนุสาวรีย์แห่งชาติของสหรัฐฯ ต่อมา เมื่อปี ค.ศ. 1984 องค์กรการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UN Educational, Scientific and Cultural Organization – UNESCO) ได้ประกาศให้อนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม และเมื่อปี ค.ศ. 2007 เคยถูกเสนอชื่อเข้าชิงเป็น 7 สิ่งมหัศจรรย์ใหม่ของโลก นอกจากนี้ อนุสาวรีย์ดังกล่าวได้ถูกจดทะเบียนเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของรัฐนิวเจอร์ซีย์ เมื่อปี ค.ศ. 1971 และของรัฐนิวยอร์ก เมื่อปี ค.ศ. 2007
ชีวิตเหงา ๆ เพราะเราโดนโควิด
การเยี่ยมชมอนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพมีเรือ State Cruises ที่ให้บริการ สามารถขึ้นได้ทั้งทางฝั่งนครนิวยอร์ก และรัฐนิวยอร์ก นอกจากอนุสาวรีย์แล้ว ยังมี Ellis Island Museum อีกด้วย ซึ่งปีนี้ อนุสาวรีย์เองก็ไม่วายที่จะได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 ในนครนิวยอร์กเช่นกัน ทำให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวสหรัฐฯ และชาวต่างชาติลดลงไปมากพอสมควรทีเดียว ที่ผ่านมา แต่ละปีมีจำนวนหลักล้าน แต่ปีนี้ หลักแสนยังยากเลย เทพีคงเหงาพอสมควรทีเดียว โดยทางการได้ปิดการเข้าสถานที่ตั้งแต่ 16 มี.ค. จนมาเปิดให้เข้าเยี่ยมชมบางส่วนอีกครั้งเมื่อ 20 ก.ค. 2563
Comments